Menu
Poradnik fotografowania krajobrazów
Poniżej przedstawiam najważniejsze informacje, które pomogą Ci w fotografowaniu krajobrazu. Przeczytasz jak wybierać najlepsze miejsca oraz o tym, jak korzystać ze światła w fotografii. Dowiesz się również, jaki sprzęt i akcesoria będą przydatne podczas fotografowania w terenie. Nauczysz się, w jaki sposób zapisywać zdjęcia krajobrazowe i jak odpowiednio je naświetlać. Otrzymasz również wskazówki dotyczące precyzyjnego ustawiania ostrości. Oczywiście pamiętaj że nic nie zastąpi praktyki i spotkań z innymi fotografami. Rozpoczynasz pasję która jest związana z ciągłą i wieloletnią nauką. Piszesz się na to? Doskonale! Zapraszam zatem do lektury!
Fotografia krajobrazowa
Jeśli zaczynasz swoją przygodę z fotografią krajobrazową, warto pamiętać o kilku elementach, które pomogą uzyskać dobre kadry. Ważne jest wybranie tematu zdjęcia i zwrócenie uwagi na kompozycję oraz ekspozycję. Krajobrazy można fotografować w różnych warunkach, a kluczem do sukcesu jest wybór odpowiedniego miejsca i czasu. Zastosowanie klasycznych zasad kompozycji fotograficznej i akcesoriów, takich jak filtry, może pomóc w uzyskaniu efektownych ujęć. W artykule znajdziesz porady, które pomogą Ci w wykonaniu świetnego zdjęcia krajobrazowego.
Wybór miejsca, które będziesz fotografować
Starannie wybierz miejsce, w którym będziesz fotografować krajobraz, zwłaszcza na początku swojej przygody z fotografią. Najlepiej zacznij od miejsc blisko domu, w promieniu do 50 km, żeby można było szybko reagować na zmiany pogody. Następnie zapuszczaj się coraz dalej, wędruj pieszo, poznawaj okolicę i korzystaj z map oraz aplikacji, żeby dowiedzieć się o porach wschodu i zachodu słońca. Lepiej poświęcić czas na fotografowanie niż na długie podróże bez gwarancji dobrego efektu.
Aplikacje z których korzystam to:
PhotoPills – pomaga w ustaleniu wschodów i zachodów słońca oraz księżyca. Ustala położenie Drogi Mlecznej. Pozwala dokładnie planować kadr zdjęć. Jest to potężne i nieodzowne narzędzie każdego fotografa krajobrazu.
Google Earth – świetnia aplikacja ułatwiająca rekonesans w nieznanym terenie i planowanie zdjęć.
Mapy.cz – genialna nawigacja z mapami turystycznymi. Z nią na pewno się nie zgubisz.
Wszystkie te aplikacje odnajdziecie na swoje smartfony z systemami Android oraz iOS.
Wybór pory dnia czyli światło jest najważniejsze
Zdjęcia krajobrazowe wymagają korzystnego światła. Złota i niebieska godzina to najlepsze momenty do fotografowania, ale inne pory dnia również mogą dać wspaniałe efekty. Podczas mgły i pochmurnej lub deszczowej pogody, można uzyskać interesujące ujęcia, zwłaszcza w lasach. Znajomość terenu jest kluczowa, aby wykorzystać warunki atmosferyczne. Wiedza o świetle jest kluczowa, bez niego nie ma dobrego zdjęcia. Jeśli mam wybrać to osobiście uwielbiam fotografowanie o świcie, aby uzyskać magiczne kolory, ale zachód słońca również może dać piękne efekty. Wszystko zależy od Twojej kreatywności.
Złota godzina i niebieska godzina to dwa okresy dnia, które są najlepsze dla fotografów zdjęć krajobrazowych. Złota godzina to okres bezpośrednio po wschodzie słońca lub przed zachodem słońca, kiedy słońce znajduje się tuż nad horyzontem. Wtedy światło ma ciepłą, złotą barwę, a cienie są długie i miękkie, co tworzy piękne kontrasty na zdjęciach.
Niebieska godzina to okres przed wschodem słońca lub po zachodzie słońca, kiedy słońce znajduje się poniżej horyzontu. Wtedy na niebie pojawiają się odcienie niebieskiego, fioletowego i różowego, które tworzą piękne tło dla krajobrazów.
Fotografuj w trybie RAW czyli fotograficzny „tatar”
Wykorzystanie formatu RAW podczas zapisywania plików na karcie pamięci pozwala na uzyskanie pełni możliwości cyfrowej fotografii. Jednak, aby uzyskać ostateczny efekt, konieczne jest przeprowadzenie procesu “wywoływania” zdjęcia, czyli wykonanie operacji, które zwykle wykonuje procesor obrazu aparatu w przypadku zdjęć w formacie JPEG. Niestety, wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy i uważa, że fotografowanie w formacie JPEG to “prawdziwe fotografowanie”, a wykorzystanie formatu RAW to manipulacja cyfrowa obrazu.
Warto zwrócić uwagę, że technicznie rzecz biorąc, aparat cyfrowy nie wykonuje zdjęć w formacie JPEG, ale zawsze w formacie RAW, który następnie jest przetwarzany na wybrany przez nas format zapisu. Dlatego, jeśli chcemy uzyskać najlepszy efekt, warto zapisywać pliki w formacie RAW, który stanowi odpowiednik negatywu w przypadku klisz fotograficznych. Pozwala to na uzyskanie większej swobody w obróbce fotografii i końcowej prezentacji zdjęć.
Korzystanie z formatu RAW otwiera przed fotografem ogromne możliwości samodzielnej obróbki zdjęć, co pozwala na doprowadzenie całego procesu fotograficznego do końca. Aby wykorzystać ten format, warto nauczyć się programu do jego obróbki, takiego jak Lightroom czy Photoshop.
Zadbaj o dobrą ekspozycję
Matematycznie poprawna ekspozycja to podstawa fotografii, którą pomaga uzyskać światłomierz w aparacie. Jednak trzeba pamiętać, że ekspozycja to nie tylko matematyka, ale również twórczy wymiar.
Nie zawsze podpowiedź światłomierza będzie idealnym rozwiązaniem, dlatego warto skorzystać z histogramu, aby kontrolować poprawność ekspozycji. W przypadku fotografii krajobrazowej zaleca się stosowanie niskiego ISO, aby uzyskać jak najlepszą jakość obrazu.
Dobra ekspozycja powinna być oparta na pomysłowym ukazaniu miejsca, które nas zainteresowało. W każdym kadrze, światło i trzy ustawienia: przysłona, czas ekspozycji i ISO, składają się na końcowy efekt. Należy zastanowić się, które z tych czynników jest najważniejszy. Czy chcemy pokazać wiatr poruszający trawami, czy też liście unoszone przez wartki prąd rzeki jako rozmyte kreski? Prawidłowa ekspozycja zadecyduje o końcowym efekcie Twojego zdjęcia.
Kompozycja kadru - bądź jak Vincent van Gogh
Aby uzyskać wspaniałe zdjęcie krajobrazowe, fotograf musi wykorzystać odpowiednie techniki oraz zawsze pamiętać o wyborze motywu, który przyciągnie uwagę widza.
Niestety, często w kadrze pojawia się chaos i nadmiar niepotrzebnych elementów, ponieważ autor nie wie, na czym polega sedno jego zdjęcia i nie stosuje najprostszych technik kompozycji, takich jak reguła trójpodziału, linie wiodące, perspektywa czy kolor. Dobrze skomponowany kadr to klucz do uzyskania mocnego przekazu. Więcej o wspomnianych tu technikach przeczytacie na moim Blogu już niebawem.
Wybór odpowiedniego obiektywu jest równie ważny, ponieważ ma on wpływ na możliwości skomponowania sceny. Nie istnieje idealna ogniskowa, która zawsze zapewnia udane kadry. Czasami warto skorzystać z szerokokątnego obiektywu, innym razem z długiej ogniskowej – wszystko zależy od naszej koncepcji i pomysłów na zdjęcia.
W fotografii krajobrazowej warto wykorzystać kontrasty: barw, ruchu, bezruchu, jasnego i ciemnego itp., a także linie wiodące. Często pomocne jest także umieszczenie w kadrze superatrakcyjnego pierwszego planu na tle dramatycznego nieba.
Dla początkujących fotografów przydatna może być znajomość trójpodziału jako najprostszej formy kompozycji. Znając tę zasadę, łatwiej komponuje się kadr. Jeśli chcesz zdobyć więcej wiedzy na temat fotografii krajobrazowej, skorzystaj z moich warsztatów fotograficznych zarówno grupowych jak i indywidualnych.
Ostrość – bardzo lubię…
Dobór przysłony stanowi istotny element kompozycji, ponieważ wpływa on na ostateczny wygląd kadru i sposób, w jaki widz odbiera fotografię. W przypadku fotografii krajobrazowej zaleca się stosowanie małych wartości przysłony, takich jak f/8, f/11 lub f/16, co pozwala na wyraźne i ostre kadry czyli zapewnia większą głębię ostrości. Natomiast podczas robienia zdjęć z ręki, gdy fotografowane obiekty są oddalone od nas, a głębia ostrości jest stosunkowo niewielka, zaleca się otwarcie przysłony na wartości takie jak f/4 lub f/5.6.
Ważne jest, aby pamiętać, że brak ostrości często wynika z poruszeń aparatu podczas robienia zdjęcia, a nie z niewłaściwie ustawionej ostrości. Dlatego też, jeśli nie ma pilnej potrzeby, lepiej unikać robienia zdjęć z ręki. W przypadku konieczności wykonania takiego ujęcia, warto skorzystać z funkcji stabilizacji obrazu.
Stosuj filtry czyli „szkiełko i oko” w fotografii krajobrazowej
Filtr polaryzacyjny pozwala na zmniejszenie nasycenia niebieskiego koloru nieba, zwiększenie intensywności barw obiektów oraz redukcję lub zwiększenie odbić od powierzchni, takich jak szyby, woda czy gładkie powierzchnie (z wyjątkiem większości metali i luster). Natomiast filtr połówkowy szary służy do wyrównania rozpiętości tonalnej sceny, która może być zbyt duża. Warto rozważyć również zastosowanie filtra obojętnie szarego o dużej gęstości (ND) w celu uzyskania efektu ruchu w przyrodzie za pomocą długiego czasu ekspozycji.
Dobrze dobrane filtry umożliwiają uzyskanie doskonałych zdjęć bez konieczności dokonywania poprawek w późniejszym czasie. Mogą pomóc w uzyskaniu odpowiedniej ekspozycji, równoważąc rozpiętość tonalną lub wzmacniając efekty wizualne.
Statyw czyli rusztowanie każdego fotografa
Nocne zdjęcia, zachody lub wschody słońca, ujęcia zacienionych wnętrz, dalekie plany z użyciem długich ogniskowych, powtarzające się kadry z różnymi punktami ostrości i ekspozycją, panoramiczne krajobrazy czy zdjęcia makro – to tylko niektóre przykłady, gdzie niezbędny jest statyw fotograficzny.
W przypadku niewielkiej ilości światła, konieczne stają się długie czasy ekspozycji lub bardzo wysokie wartości czułości matrycy (wyrażone w ISO). Warto upewnić się, że statyw jest stabilny i dobrze ustawiony, szczególnie gdy jest umieszczony w trudnym terenie, takim jak gęsta trawa, piasek, błoto lub śnieg. Koniecznie zadbaj o to teraz aby nie siedzieć później godzinami „obrabiając” zdjęcia w programach graficznych. Na statywie polecam nie oszczędzać! Osobiście używam statywy karbonowe firmy Genesis.
Plecak i wygoda
Wybór odpowiedniego plecaka fotograficznego może być trudny. Większość producentów oferuje modele, które świetnie chronią sprzęt, ale niestety często nie zapewniają wygody noszącej go osobie. W przypadku dłuższych wędrówek warto rozważyć dostosowanie plecaka turystycznego do noszenia aparatu i obiektywów. Należy pamiętać, aby zabierać tylko niezbędne rzeczy, ponieważ noszenie ciężkiego plecaka przez długi czas znacznie osłabia zmysły i prowadzi do szybszego znużenia, co może wpłynąć na naszą zdolność do docenienia piękna otaczającego świata.
Osobiście, w swoim plecaku zawsze noszę aparat fotograficzny oraz trzy obiektywy o ogniskowych od 24 do 200 mm.
Bezpieczeństwo
Pamiętaj, aby zawsze informować innych, dokąd się udajesz i kiedy planujesz powrót. Aby cieszyć się udanym plenerem fotograficznym, ważna jest również odpowiednia odzież, dostosowana do pory roku. Należy zadbać o odpowiednie buty – na przykład do fotografowania wschodu słońca przydadzą się buty gumowe. Nie zapominaj o drobiazgach takich jak dodatkowe akumulatory, latarka oraz o jedzeniu i piciu.
Nie zrażaj się, jeśli na początku nie uda się zrobić wymarzonych ujęć. Warto wyjść na kolejny plener i spróbować jeszcze raz! Życzę Ci wielu udanych wyjazdów fotograficznych!
